Zërat
Yaniv Korman
Yaniv
Korman

Historia hebraike na verbon, neve izraelitëve, ndaj vuajtjeve në Gazë

Zërat August 25, 2025 - 10:52

“Çfarë duhet të mësojmë nga vrasja e gjashtë milionë hebrenjve”? – pyeste për çdo vit në shkollë të mesme, në Ditën Përkujtimore të Holokaustit, profesoresha ime izraelite. Përgjigjja vinte si një liturgji: “Të kujtojmë dhe të mos harrojmë kurrë”, ndjekur nga kori i njohur: “Nuk duhet të lejojmë kurrë që të ndodhë përsëri. Prandaj, kemi nevojë për një ushtri të fortë që të na mbrojë”.

Identiteti hebraik, pas Holokaustit, është skalitur përmes përndjekjes mijëravjeçare, ku vetë mbijetesa u kthye në një formë rezistence. Pothuajse çdo festë fetare rrëfen të njëjtën histori: ishim të huaj, u përndoqëm, mbijetuam.

Megjithatë, në atë klasë nuk mund të mos mendoja për mbijetesën e gjyshërve të mi dhe mënyrën se si vuajtja e tyre ishte përfshirë në një rrëfim që lavdëronte forcën përmes armëve. A ishte mësimi më i madh i Holokaustit që hebrenjtë duhet të armatosen apo që ne, si qenie njerëzore, duhet të mbrojmë të pambrojturit dhe të kundërshtojmë rehatinë e kthimit të syve në anën tjetër? Holokausti nuk ndodhi thjesht sepse ekstremistët donin të vrisnin hebrenjtë. Ai pati sukses sepse njerëzit e zakonshëm zgjodhën verbërinë selektive kur fqinjët e tyre zhdukeshin, duke u përqendruar vetëm te vuajtjet e tyre gjatë luftës dhe duke këmbëngulur se gjërat nuk ishin aq të rënda sa dukeshin.

Gjatë vizitës sime të parë në Izrael, që nga sulmet e 7 tetorit, një mik më pyeti nëse kisha frikë nga antisemitizmi në Londër. “Jo shumë”, iu përgjigja. Në protestat ku kisha marrë pjesë, pashë familje me pankarta, studentë me kefijë dhe gra të moshuara me flamuj palestinezë. Asgjë tek ata nuk më dukej kërcënuese. Ndonjëherë ndihej njëfarë tensioni, por kur dëgjoja parullën “Nga lumi deri në det”, e perceptoja si thirrje për liri për palestinezët, jo për shfarosjen e izraelitëve.

“Po fakti që mediat në mbarë botën tregojnë vetëm anën palestineze? A nuk të duket kjo e frikshme”? – më pyeti ai.

“Më të frikshme më duken pamjet e fëmijëve në Gazë”, iu përgjigja. “A nuk të tmerron ty kjo”?

“Sigurisht që po”, tha ai. “Por, para se të kujdesemi për fëmijët në Gazë, duhet t’i kthejmë gjithë pengjet izraelite në shtëpi”.

Po diskutonim se çfarë do të hanim për drekë, kur gjashtë djem të rinj izraelitë nisën të kërcejnë dhe të thonë: “U djegtë fshati yt” në hebraisht, një thirrje anti-arabe që është përhapur gjithnjë e më shumë mes ekstremistëve të djathtë që nga 7 tetori.

Isha i tronditur. Miku im tundi kokën. “Nuk ke jetuar këtu prej vitesh, ndaj nuk e kupton. Çdo familje njeh dikë që është prekur nga 7 tetori. Kur njerëzit përballen me trauma të tilla, nuk kanë hapësirë mendore të merren me çdo fëmijë budalla që këndon një këngë”.

E ndjeja dhimbjen e tij dhe kjo më bëri të vë në pikëpyetje gjykimin tim. Si mund t’i kritikoja miqtë dhe familjarët e mi për indiferencën e tyre ndaj vuajtjes në Gazë? Ndoshta sytë e mbushur me lot nuk shohin dot çfarë ndodh rreth tyre. E, megjithatë, edhe në atë verbëri, therja e dhimbjes kërkon të shihet. Asnjë fjalë nuk mund të përshkruajë thellësinë e shkatërrimit që po përjetojnë palestinezët sot.

Gjatë vizitës sime, u përpoqa të takohesha me mikun tim Mousa, një aktivist palestinez për paqe të cilin e njihja prej vitesh. Dy herë ai nuk mundi të kalonte postblloqet. Diçka që dikur ishte një udhëtim i vështirë, tani është bërë pothuajse i pamundur që nga 7 tetori.

Kam udhëtuar shumë herë drejt Bregut Perëndimor, duke përfituar nga lehtësia me të cilën makinat me targa izraelite kalojnë nëpër postblloqe. U nisa për te Mousa, duke kaluar pranë një tabele që tregonte perëndimin drejt Argamanit. Emri i fshatit ishte shkruar fillimisht në hebraisht, më pas në anglisht dhe, poshtë tyre, në arabisht. Arabishtja ishte fshirë me grafite.

Rruga e parë drejt shtëpisë së Mousas ishte e mbyllur, kështu që vazhdova në të dytën, ku disa ushtarë izraelitë qëndronin në një postbllok të improvizuar pranë xhipit të tyre.

Një adoleshent me zë të thyer më kërkoi dokumentin e identitetit. Mendova më vete: si i përgatit ushtria njerëzit që sapo dalin nga shkolla që të marrin vendime në një sekondë për atë që përbën kërcënim dhe atë që jo?

Pas meje, po priste një çift i moshuar në një makinë me targa palestineze, teksa tre ushtarë kontrollonin dokumentet e tyre, sendet personale dhe nën ulëse. Ndërkohë, mua më përshëndetën me një fjalë që shprehte brengë: “Ruaju, vëlla”.

“Mirë se vjen në jetën time”, më tha Mousa kur e mora në telefon. Ky pranim i të zakonshmes më përndoqi më shumë se vetë postblloqet.

Vite më parë, në atë klasë, heshta, ndërsa kujtesa e Holokaustit shndërrohej në një justifikim për militarizimin e pafund. Pyetja të cilën atëherë kisha frikë ta bëja, tani kërkon një përgjigje: a na jep mbijetesa, nga një gjenocid, të drejtën për të shkaktuar vuajtje – apo na obligon që ta parandalojmë atë? The Independent / Përkthimi: Telegrafi.com

Sqarim: Të gjitha opinionet në këtë rubrikë reflektojnë qëndrimet e autorit/autorëve e jo domosdoshmërisht të NGB “Zëri” SHPK