Gashi
Dialogu për njohjen e ndërsjellë do të ketë sukses, kur BE-ja do të bashkohet me SHBA-në në pozicionin e saj për Kosovën
Pas zgjedhjeve të parakohshme parlamentare të 14 shkurtit 2021, Kosova ka një qeveri të re që përballet me dialogun e lehtësuar të BE-së me Serbinë për normalizimin e marrëdhënieve me njohjen reciproke si qëllimin kryesor dhe të vetëm përfundimtar.
Ndërsa Shteti i Bashkuar i Amerikës ka njohur pavarësinë e Republikës së Kosovës dhe ka një qëndrim të qartë për dialogun: “Një marrëveshje gjithëpërfshirëse e normalizimit me Serbinë e përqendruar në njohjen reciproke si thelbësore për aftësinë e Kosovës për të arritur potencialin e saj të plotë dhe për të ecur përpara në BE-në e saj. rruga e pranimit ". Pozicioni i Sindikatave Evropiane mbi dialogun është i paqartë, edhe pse zyrtarët e BE-së kanë theksuar se bisedimet e normalizimit janë thelbësore në qëllimin e tyre për t'u bërë anëtare të bllokut një ditë. Për të arritur këtë qëllim Kosova duhet të punojë me lehtësuesit e dialogut midis Kosovës dhe Serbisë , nga vendet që nuk e kanë njohur Kosovën, me të cilët Serbia ka marrëdhënie diplomatike.
Pozicioni neutral i BE-së për statusin e Kosovës, vendet pesë-anëtarëshe që nuk njohin Pavarësinë e Kosovës, asnjë afat për arritjen e një marrëveshjeje, po largohet nga "status quo", në përputhje me deklaratat publike të disa prej vendeve që po ndërhyjnë demokratikisht proceset në rajon. Ndërsa BE-ja ka një pozicion neutral ndaj Kosovës, ajo ka një marrëdhënie të ndryshme me Serbinë, e cila reflektohet në ritmin e procesit të integrimit të Serbisë, krahasuar me Kosovën e cila është në një bllokim për shkak të mosnjohjes.
Qasja "transaksionare" serbe në dialog (ndarja, ndarjet etnike, shkëmbimi i njerëzve) nuk është rruga përpara. Përkundrazi, ai do të hapë një kapitull të paqëndrueshmërisë në Ballkanin Perëndimor. Nuk duhet harruar që Serbia ka kryer krime kundër njerëzimit, kundër qytetarëve joserbë në Kosovë. Për ta bërë këtë, NATO zhvilloi luftën dhe dëboi ushtrinë serbe, paramilitare dhe administratën e saj, dhe krijoi një ushtri ndërkombëtare dhe prani të Përkohshme Administrative të Kombeve të Bashkuara në Kosovë, për të krijuar kushte për zbatimin e rrotës demokratike të qytetarëve të saj si status përfundimtar , e cila në koordinim me bashkësinë ndërkombëtare ka kulmuar me Deklaratën e Pavarësisë të 17 Shkurtit 2008.
Çuditërisht, qëndrimi i pesë shteteve anëtare të BE-së, se ata do ta njohin Kosovën pas marrëveshjes ndërmjet Kosovës dhe Serbisë është pozicioni pa krye i marrëveshjes. Duke pritur pëlqimin e Beogradit për pavarësinë e Kosovës të njohur nga mbi njëqind vende po i jep Serbisë fuqinë e vetos për integrimin e Kosovës në BE dhe stabilitetin rajonal.
Asnjë nga pesë vendet anëtare të BE-së, mosnjohësit (Spanja, Qiproja, Rumania, Sllovakia dhe Greqia) nuk ka ndonjë çështje të hapur me Kosovën, përkundrazi, disa nga ato vende e kanë mbështetur aktivisht Kosovën.
Fill pas shpalljes së pavarësisë (17 shkurt, 2008), pesë shtete anëtare të BE, hezitimi dhe vonesa për njohjen po i drejtoheshin ligjit ndërkombëtar. Këto argumente u bënë të pabazuara pasi Gjykata Ndërkombëtare e Drejtësisë, përfundoi më 22 korrik 2010, se Deklarata e Pavarësisë së Kosovës nuk ka shkelur asnjë normë të zbatueshme të së Drejtës Ndërkombëtare.
Republika e Kosovës është një shtet i pavarur brenda kufijve të saj ekzistues, i njohur nga mbi njëqind vende dhe shumë institucione ndërkombëtare. Për mua, si nënshkruese e Deklaratës së Pavarësisë së Republikës së Kosovës, ky është një realitet politik i pakthyeshëm dhe i panegociueshëm. Prandaj, unë i bëj thirrje pesë vendeve anëtare të BE-së të njohin Kosovën, veçanërisht Greqinë e cila ka qenë shumë konstruktive në bashkëpunim dhe mbështetje, përveç njohjes. Njohja nga të gjitha vendet e BE do të shkatërrojë proceset demokratike dhe do të forcojë stabilitetin rajonal.
Nuk duhet të ketë dyshim mbi pozicionin konstruktiv të Kosovës në dialog. Por të bësh presion ndaj qeverisë së Kosovës për të vazhduar përfshirjen në dialog ndërsa BE mban pozicionin e saj të njëanshëm neutral, dhe se njohja e pesë shteteve anëtare varet nga rrota e Beogradit për të arritur ose jo marrëveshje gjithëpërfshirëse të normalizimit të përqendruar në njohjen reciproke, është një rrugë pa krye. Kosova nuk do të ndryshojë pavarësinë e saj, as ndryshimet në rendin e saj kushtetues.
Dihet gjerësisht se Kosova është e përkushtuar që të jetojë në paqe me fqinjët e saj duke njohur dhe zbatuar nivelin më të lartë të të drejtave të njeriut dhe kombëtare për të gjithë qytetarët e saj. Mënyra më e mirë për të nënshkruar marrëdhëniet e qëndrueshme fqinjësore dhe paqen rajonale është që Serbia të pranojë që dialogu Kosovë-Serbi duhet të përmbyllet me një marrëveshje gjithëpërfshirëse, ligjërisht të detyrueshme për normalizimin dhe njohjen reciproke brenda kufijve ekzistues.
Dialogu për njohjen e ndërsjellë do të ketë sukses, kur BE do të bashkohet me SHBA në pozicionin e saj për Kosovën. #
Alush Gashi
(Anëtar i Bordit të LDK-së, Nënshkruesi i Deklaratës së Pavarësisë; shërbeu si Ministër dhe Anëtar i Parlamentit të Kosovës, këshilltar i Presidentit Rugova dhe Kryeministrit Hoti)
Sqarim: Të gjitha opinionet në këtë rubrikë reflektojnë qëndrimet e autorit/autorëve e jo domosdoshmërisht të NGB “Zëri” SHPK
