Kufjet dhe dëgjimi: Rreziku i padukshëm që përkeqësohet me kalimin e kohës
Zgjedhja e kufjeve të duhura ndikon jo vetëm në cilësinë e zërit, por edhe në shëndetin e veshëve tuaj
Dëgjimi i muzikës apo podcasteve me kufje është kthyer në pjesë të përditshmërisë për shumë njerëz, një formë relaksi apo përqendrimi. Por pikërisht ky zakon, nëse nuk praktikohet me kujdes, mund të ndikojë negativisht në shëndetin e dëgjimit, veçanërisht në periudhë afatgjatë.
Çfarë thonë studimet?
Sipas Qendrës për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC), ekspozimi i vazhdueshëm ndaj zhurmës mbi 70 decibel (dB) mund të dëmtojë qelizat e ndjeshme të dëgjimit në veshin e brendshëm, dëme që shpesh janë të pakthyeshme (CDC, 2022).
Një raport i përbashkët i Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) dhe International Telecommunication Union (ITU) llogarit se mbi 1 miliard të rinj në mbarë botën janë të rrezikuar nga humbja e dëgjimit për shkak të zakoneve të pasigurta të dëgjimit përmes pajisjeve personale audio.
Si ndodh dëmtimi?
Përdorimi i kufjeve në volum të lartë për periudha të gjata mund të shkaktojë atë që quhet humbje e dëgjimit e shkaktuar nga zhurma (NIHL-Noise-Induced Hearing Loss). Kjo ndodh kur tingujt e lartë dëmtojnë qelizat e flokut brenda kokleas, pjesës së veshit të brendshëm që përpunon tingujt.
Dr. Daniel Fink, kryetar i The Quiet Coalition, thekson se: “Shumë njerëz gabimisht besojnë se humbja e dëgjimit është një pjesë e natyrshme e plakjes, por në fakt ajo shpesh është rezultat i ekspozimit të tepërt ndaj zhurmës gjatë gjithë jetës.”
Rreziku i hershëm për të rinjtë
Adoleshentët dhe të rriturit e rinj janë veçanërisht të prekshëm, pasi ata shpesh kalojnë orë të tëra me kufje, në zhurmë që shkon përtej pragut të sigurt. Kjo sjell pasoja që zakonisht bëhen të dukshme dekada më vonë – shpesh në të 40-at apo më herët, transmeton Telegrafi.
Humbja e dëgjimit dhe demenca: Lidhja shqetësuese
Studime të shumta kanë treguar lidhjen midis humbjes së dëgjimit dhe rrezikut të zhvillimit të demencës. Një studim i gjerë i publikuar në revistën “JAMA Neurology” zbuloi se:
ë Personat me humbje të lehtë të dëgjimit kanë rreth dyfish rrezik për zhvillimin e demencës.
ë Ata me humbje të moderuar kanë 3 herë më shumë rrezik.
ë Ndërsa ata me humbje të rëndë janë në rrezik deri në 5 herë më të lartë.
Megjithatë, ka lajme pozitive: përdorimi i aparateve dëgjimore në kohë është shoqëruar me ulje të rrezikut të rënies njohëse, sipas një meta-analize të publikuar në The Lancet Public Health (2023).
Si të mbroheni?
ë Ndiqni rregullin 60/60: Mos dëgjoni më shumë se 60 minuta në ditë në volum më të lartë se 60%.
ë Përdorni kufje me izolim të mirë zëri, që të mos ju duhet ta ngrini shumë volumin për të dëgjuar qartë.
ë Shmangni kufjet që vendosen direkt në kanalin e veshit për periudha të gjata.
ë Kontrolloni dëgjimin rregullisht, sidomos nëse ndjeni zhurmë në vesh (tinnitus) apo vështirësi në ndjekjen e bisedave.
Investoni sot në dëgjimin tuaj të nesërm
Zakonet e përditshme ndikojnë drejtpërdrejt në cilësinë e dëgjimit në të ardhmen. Ruajtja e dëgjimit nuk ka të bëjë vetëm me aftësinë për të dëgjuar muzikë, por me të kuptuarit e botës, me marrëdhëniet dhe me ruajtjen e funksioneve njohëse në moshë të avancuar.
Mos prisni derisa të keni vështirësi – veproni sot.
