
Shtatë zakone të prindërve që dëmtojnë vetëbesimin e fëmijëve të tyre
Vetëbesimi ndërtohet që në vitet e para dhe prindërit luajnë një rol kyç në mënyrën sesi fëmijët e zhvillojnë atë.
Ndërsa shumica e prindërve veprojnë me qëllimet më të mira, sjellje të caktuara mund të minojnë pa dashje besimin e një fëmije në aftësitë e veta.
Shumë psikologë dhe terapistë paralajmërojnë se disa zakone të përditshme, nëse përsëriten, lënë një gjurmë afatgjatë në vetëkonceptin dhe shëndetin emocional të një fëmije.
Kritika të vazhdueshme
Prindërit që vazhdimisht vënë në dukje gabimet, përçojnë mesazhin se asgjë që bën një fëmijë nuk është mjaftueshëm i mirë. Kritikat e tepërta krijojnë ndjenja pasigurie dhe ankthi, ndërsa reagimet konstruktive ndërtojnë besim dhe inkurajojnë zhvillimin.
Krahasimi i tyre me të tjerët
Fjali të tilla si “Pse nuk mund të jesh aq i mirë sa vëllai yt?” ose “E sheh si po shkojnë fëmijët e fqinjit tënd” kanë pasoja të thella. Sipas konsulentëve të prindërimit, krahasimet nxisin zilinë, konkurrencën dhe ndjenjat e inferioritetit në vend të mbështetjes dhe vetëvlerësimit të shëndetshëm.
Mungesa e lavdërimit dhe njohjes
Fëmijët kanë nevojë të dëgjojnë se janë të dashur dhe se përpjekjet dhe arritjet e tyre kanë vlerë. Kur prindërit rrallë shprehin lavdërime, fëmijët fillojnë të besojnë se nuk janë mjaftueshëm të mirë. Nga ana tjetër, lavdërimet e sinqerta rrisin ndjenjën e vetëvlerësimit të një fëmije.
Injorimi i ndjenjave të fëmijës
Kur prindërit i nënvlerësojnë ose i injorojnë emocionet (“Mos qaj, s’ka gjë”), një fëmijë mëson të shtypë atë që ndjen. Kjo çon në vetëvlerësim të ulët sepse fëmija beson se ndjenjat e tij nuk kanë rëndësi. Terapistët këshillojnë të flasin për emocionet e fëmijëve dhe t’i vlerësojnë ato si mjete kyçe në ndërtimin e vetëbesimit.
Kontrolli i tepërt
Prindërit që marrin të gjitha vendimet për fëmijët e tyre kufizojnë aftësinë e tyre për të bërë zgjedhjet e tyre. Një sjellje e tillë nxit varësinë dhe pasigurinë, ndërsa dhënia e mundësive për pavarësi ndërton një ndjenjë kompetence.
Ndëshkimi në vend të të mësuarit
Ndëshkimi pa shpjegim çon në frikë dhe ndjenja turpi, në vend që të kuptojë dhe të mësojë nga gabimet. Të folurit dhe udhëzimi përmes pasojave i ndihmon fëmijët të zhvillojnë vetëbesim dhe besim në aftësitë e tyre për t’u përballur me gabimet.
Mungesa e kohës dhe vëmendjes
Prindërit që rrallë kalojnë kohë cilësore me fëmijët e tyre ose i dëgjojnë ata, u dërgojnë mesazhin se ata nuk janë të denjë për vëmendje. Shfaqja e rregullt e interesit dhe përkushtimit forcon ndjenjën e fëmijës se është mjaftueshëm i dashur dhe i vlefshëm.
Prandaj, fëmijët që rriten me mbështetje, mirëkuptim dhe komunikim të hapur zhvillojnë vetëbesim më të fortë. Ndryshimet e vogla në zakonet e prindërimit mund të bëjnë një ndryshim të madh në planin afatgjatë në mënyrën se si një fëmijë e sheh dhe e vlerëson veten në të ardhmen. /telegrafi