Dita Botërore kundër Duhanit, pesë fakte rreth duhanpirjes
Çdo minutë 10 milionë duhanpirës ndezin një cigare dhe 15 njerëz vdesin nga duhani. Nga 8 miliardë njerëz në Tokë, rreth 1 miliard janë duhanpirës, ësipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë dhe The Tobacco Atlas.
Më shumë se 5,000 miliardë cigare konsumohen çdo vit. Numri i duhanpirësve është në rënie prej disa vitesh falë masave kundër duhanit të miratuara nga vendet, si rritja e taksave dhe përdorimi i cigareve elektronike.
Në vitin 2000, një e treta e popullsisë së botës mbi 15 vjeç ishin duhanpirës, ëkrahasuar me 20% tani. Numri më i madh i duhanpirësve është në Kinë: vendi me 1.4 miliardë banorë ka pothuajse 300 milionë duhanpirës, ësipas të dhënave të OBSH-së për vitin 2020.
Indonezia gjithashtu ka një numër të lartë të duhanpirësve meshkuj: 62.7% e atyre mbi 15 vjeç pinë duhan. Pirja e duhanit tani prek kryesisht vendet më të varfra: 80% e duhanpirësve jetojnë në vende me të ardhura të ulëta ose mesatare.
Në Afrikë dhe Lindjen e Mesme ka një rënie të vogël të duhanpirësve. Duhani është shkaku numër një i vdekjeve: në mbarë botën një person vdes çdo katër sekonda për shkak të pirjes së duhanit.
Duhanpirja aktive ose pasive ka vrarë pothuajse 9 milionë njerëz në vitin 2019, sipas studimit “Global Burden of Disease” botuar në vitin 2021 në revistën shkencore The Lancet.
Kanceri, kryesisht i mushkërive, problemet e frymëmarrjes dhe kardiovaskulare janë sëmundjet kryesore që lidhen me pirjen e duhanit.
Në shekullin e 20-të, 100 milionë njerëz vdiqën nga duhani, sipas hulumtimit të botuar në vitin 2009 në revistën Nature, një numër më i madh se 60 deri në 80 milionë që vdiqën në Luftën e Dytë Botërore dhe 18 milionë vdiqën në Luftën e Parë Botërore.
Në gjysmën e parë të shekullit të 21-të, 450 milionë njerëz mund të vdesin nga duhani.
Cilat janë efektet në planet?
Cigaret dëmtojnë jo vetëm mushkëritë edhe planetin: prodhimi dhe konsumimi i duhanit shkakton çlirimin e 84 milionë tonëve dioksid karboni në vit.
Rritja e duhanit kërkon 22 miliardë tonë ujë çdo vit dhe industria e duhanit prodhon 25 milionë tonë mbetje të ngurta. /abcnews
