Meksika goditet nga thatësira, përdor një teknologji për të krijuar shi
Ndërsa një thatësirë ëekstreme kapërcen Meksikën, duke çuar në humbje të të korrave, mungesë uji dhe çmime më të larta ushqimore, qeveria po përpiqet të sjellë shiun e nevojshëm dëshpërimisht duke iu drejtuar një teknologjie të diskutueshme: “mbjellja” e reve.
Në korrik, vendi filloi fazën e fundit të një projekti për mbjelljen e reve që synon të stimulojë artificialisht reshjet.
Ajo synon të luftojë efektet e thatësirës, sipas një deklarate nga Ministria e Bujqësisë.
Mbjellja e reve është një teknologji e zbuluar për herë të parë në vitet 1940. Që atëherë, ajo është përdorur në rreth 50 vende, duke përfshirë Shtetet e Bashkuara dhe Kinën. Meksika ka eksperimentuar me modifikimin e motit për më shumë se shtatë dekada.
Megjithatë, disa shkencëtarë mbeten shumë të kujdesshëm në lidhje me efektivitetin e mbjelljes së reve dhe paralajmërojnë se nuk është një zgjidhje për thatësirën.
“Ka një histori të diskutueshme, sepse është shumë e vështirë të provosh atë që po bën nga një këndvështrim shkencor,” tha për CNN Roelef Bruintjes, një shkencëtar i modifikimit të motit në Qendrën Kombëtare për Kërkime Atmosferike në SHBA.
Që mbjellja e reve të funksionojë, së pari ju duhet një re. Avionët ose dronët injektojnë grimca në re që tërheqin pika uji për t’u formuar rreth tyre, duke rritur mundësinë e reshjeve ose borës.
Qeveria shpreson se stimulimi i reshjeve mund të ndihmojë fermerët të përballen më mirë me thatësirën që ka përfshirë zona të mëdha të vendit.
Në mesin e korrikut, më shumë se 40% e Meksikës ishte në thatësirë ëmesatare deri në ekstrem, sipas shërbimit kombëtar të motit. Vendi ka qenë gjithashtu i zhytur nga një valë e fortë të nxehti që ka vrarë të paktën 249 njerëz gjatë katër muajve të fundit.
Ky mot ekstrem vetëm sa do të përkeqësohet – shkencëtarët e kanë të qartë se valët e të nxehtit dhe thatësira do të bëhen më të zakonshme dhe më intensive ndërsa kriza klimatike përshpejtohet.
Meksika pretendon se projekti i saj aktual i mbjelljes së reve, të cilin e ka nisur që nga dhjetori 2020, ka pasur një ndikim pozitiv. Në vitin 2021, fluturimet e mbjelljes së reve kishin krijuar 40% më shumë shi , raportoi qeveria – një shifër që ajo llogariti duke matur diferencën midis parashikimeve meteorologjike dhe reshjeve aktuale të matura nga matësat e shiut.
“Projektet tona kanë qenë të gjitha të suksesshme,” tha një zëdhënës i kompanisë Startup Renaissance, një kompani stimuluese e shiut e cila ka punuar në projektin e qeverisë meksikane që nga viti 2020.
Por shumë shkencëtarë mbeten skeptikë.
Ka një mungesë të “provave të forta” që mbjellja e reve rrit reshjet, shkruan së fundmi Fernando García García dhe Guillermo Montero Martínez nga grupi i fizikës së reve në Universitetin Kombëtar Autonom të Meksikës.
