Këto janë shtetet ku është e ndaluar të festohet Shën Valentini
Foto: Arkiv

Këto janë shtetet ku është e ndaluar të festohet Shën Valentini

Kuriozitete February 14, 2022 - 14:20

Dhjetëra miliona njerëz janë duke e shënuar Ditën e Shën Valentinit sot, e cila është një datë e festimit të romancës në pjesën më të madhe të botës — por dallimet fetare dhe kulturore nënkuptojnë se festa është e ndaluar në një pjesë të vogël të shteteve.

Papa Gelasius vlerësohet se vendosi zyrtarisht Ditën e Shën Valentinit për nder të Shën Valentinit të Romës, një prift që u martirizua në vitin 269 dhe u tha se kishte martuar fshehurazi ushtarë romakë dhe i kishte rikthyer shikimin vajzës së rojtarit të tij të burgut dhe i dërgoi asaj një letër ku u nënshkrua “Shën Valentini yt” përpara se të ekzekutohej.

Përgjatë historisë, festa filloi të lidhej në mënyrë më të veçantë me temat e dashurisë dhe romancës, përfshirë në Britani ku festa lidhej me zogjtë e dashurisë së pranverës.

Pavarësisht natyrës së tij në zhvillim, disa vende – shumica me popullsi shumicë myslimane dhe hindu — kanë kërkuar ta eliminojnë festën për shkak të origjinës së saj të krishterë dhe disa kundërshtimeve morale.

Këto janë pesë vendet ku Dita e Shën Valentinit është e ndaluar, ose të paktën e padashur:

Malajzia

Në Malajzi, ku rreth 60% e popullsisë janë myslimanë, Këshilli Kombëtar i Festave vendosi ta ndalojë festimin në vitin 2005, duke deklaruar se ka “elemente të krishterimit”.

Këshilli e ka lidhur gjithashtu festën me abortin, konsumimin e alkoolit dhe aktivitete të tjera që beson se shkaktojnë prishje morale – veçanërisht midis të rinjve.

Grupet e krishtera i kanë kërkuar këshillit të rishqyrtojë, duke deklaruar se ka pak lidhje midis Ditës së Shën Valentinit dhe krishterimit.

Ndalimi, megjithatë, ka vazhduar dhe çiftet që festojnë mund të përballen me dënime, duke përfshirë arrestimin.

Irani

Në vitin 2011, vendi i Lindjes së Mesme dhe me shumicë myslimane ndaloi prodhimin e të gjitha mallrave dhe dhuratave të lidhura me Ditën e Shën Valentinit – dhe e shpalli të jashtëligjshme promovimin e çdo dite që e festonte dashurinë romantike, e cila shihet si një shenjë e imoralitetit dhe përhapjes së kulturës perëndimore.

Një palë festivale të lashta kanë zënë në mënyrë efektive vendin e Shën Valentinit në Iran.

Sepandarmazgan më 23 shkurt njihet si dita persiane e dashurisë dhe nderon Spandarmand, një hyjni Zoroastrian që përfaqëson një grua të dashur.

Tjetra është festivali i Mehrganit, i cili shënohet në fillim të tetorit. Ai feston konceptin e Mehrit, që mund të nënkuptojë miqësi, dashuri dhe afeksion.

Uzbekistani

Ish-republika sovjetike i lejoi festimet e Ditës së Shën Valentinit për shumë vite, por Departamenti i Iluminizmit dhe Promovimit të Vlerave në Ministrinë e Arsimit nxori një dekret të brendshëm një dekadë më parë që ndalon shënimin e festave që janë “të huaja për kulturën tonë”.

Festimet e Ditës së Shën Valentinit nuk janë të paligjshme aty, por vendi preferon ta festojë Babur, një perandor Mughal dhe pasardhës i Genghis Khan, i cili ka lindur më 14 shkurt.

Uzbekistani është një komb laik, por shumica e qytetarëve të tij janë myslimanë.

Pakistani

Vendi i popullsisë më të madhe myslimane në botë, Pakistani, vendosi për të ndaluar çdo festim, mbulim mediatik ose përmendje të Ditës së Shën Valentinit më 2017, pas një peticioni në Gjykatën e Lartë në Islamabad.

Arsyeja kryesore për këtë lëvizje ishte sepse Dita e Shën Valentinit është një rëndësi kulturore perëndimore që shkonte kundër mësimeve të Islamit.

Një vit më parë, presidenti i atëhershëm Mamnoon Hussain u bëri thirrje pakistanezëve që ta shmangin ditën e Shën Valentinit, duke thënë se ajo “nuk ka lidhje me kulturën tonë”.

Vendimi nuk u prit mirë nga shitësit e luleve dhe studentët e universitetit dhe disa ende e festojnë festën në fshehtësi.

India dhe Indonezia

Dita e Shën Valentinit nuk është e ndaluar në Indi apo Indonezi, por është përballur me kundërshtime nga grupet radikale fetare në të dyja vendet.

Në Indi, nacionalistët hindu kanë protestuar kundër festës, ndërsa kërcënojnë dhe sulmojnë çiftet që festojnë – duke përfshirë prerjen e flokëve ose nxirjen e fytyrës.

Disa grupe kanë përdorur fushata kundër Ditës së Shën Valentinit në mediat sociale dhe një parti politike hindu e ekstremit të djathtë në vitin 2015 kërcënoi se do t’i detyronte njerëzit që bënin shfaqje publike dashurie në mediat sociale më 14 shkurt që të martoheshin.

Një vendim i Këshillit më të lartë Islamik në vitin 2012 – duke deklaruar se Dita e Shën Valentinit ishte në kundërshtim me kulturën dhe mësimin mysliman – ka çuar në ndalime në shkallë të vogël të festës në qytetet indoneziane të Surabaya dhe Makassar dhe një ndalim të plotë në Bando Aceh.

Megjithatë, 14 shkurti festohet ende në pjesë të tjera të vendit dhe festohet hapur në kryeqytetin Xhakarta./klankosova