Tani që Trump është zgjedhur president, çfarë do të ndodhë me akuzat e tij penale dhe civile në gjykatë?
Donald Trump është rizgjedhur në Shtëpinë e Bardhë si një njeri që është në pritje të dënimit për rastin e tij të parave të heshtura në New York dhe ende punon për të shmangur ndjekjen penale në çështje të tjera shtetërore dhe federale.
Është një pozicion jashtëzakonisht unik për të: Asnjëherë më parë një i pandehur nuk është zgjedhur në postin më të lartë të vendit, ashtu si një ish-president nuk ishte akuzuar kurrë penalisht deri vitin e kaluar.
Trump ka thënë disa herë se planifikon të shkarkojë këshilltarin special Jack Smith dhe t’i japë fund çështjeve federale kundër tij për përpjekje për të përmbysur zgjedhjet presidenciale të vitit 2020 dhe keqpërdorim të dokumenteve të klasifikuara.
“Është e qartë se u shpagua për të shtyrë në mënyrë agresive për të vonuar këto çështje sa më gjatë që të jetë e mundur”, tha Jessica Levinson, profesoreshë e së drejtës kushtetuese në Fakultetin Juridik Loyola.
Ndërkohë, një gjykatës në New York do të dënojë ish-presidentin në fund të këtij muaji, pasi ndaloi dhënien e dënimit përpara ditës së zgjedhjeve për të shmangur çdo pamje të ndikimit në rezultatin e garës presidenciale – megjithëse avokatët e Trump pritet t’i kërkojnë gjykatësit të shtyjë dënimin tani që ai është presidenti i zgjedhur.
Bëhet e ditur se Trump është planifikuar të paraqitet në një sallë gjyqi në New York më 26 nëntor për 34 akuza për falsifikim të të dhënave të biznesit për të mbuluar një pagesë të parave të heshtura të bëra gjatë fushatës së vitit 2016 për yllin e filmave për të rritur Stormy Daniels.
Nëse ky dënim do të ndodhë, mbetet një pyetje e hapur, shkruan CNN.
Gjykatësi Juan Merchan i ka dhënë vetes një afat për të vendosur nëse do të fshijë dënimin për shkak të vendimit të Gjykatës së Lartë këtë verë që i jep një presidentit njëfarë imuniteti presidencial.
Siç raportohet, nëse Merchan e bën këtë, akuzat do të hidheshin poshtë dhe Trump nuk do të dënohej.
Por nëse gjyqtari vendos të mbajë të paprekur dënimin, avokatët e ish-presidentit pritet t’i kërkojnë Merchan të shtyjë dënimin e Trump, në mënyrë që ata të mund të apelojnë.
Dhe nëse kjo nuk jepet, avokatët e tij po planifikojnë të apelojnë vendimin e imunitetit në gjykatat shtetërore të apelit dhe potencialisht deri në Gjykatën e Lartë të SHBA-së për t’i kërkuar gjykatave të shtyjnë dënimin e Trumpit derisa të shteren të gjitha apelimet, gjë që mund të zgjasë me muaj, përcjell Telegrafi.
Nëse Merchan ecën përpara me dënimin, Trump mund të urdhërohet të kryejë deri në katër vjet burg, por edhe dënime më të vogla si me kusht ose gjobë.
Çdo dënim, natyrisht, do të komplikohet nga fakti që Trump do të marrë detyrën më 20 janar 2025.
Meqenëse është një çështje shtetërore, Trump nuk ka fuqinë për të falur veten vitin e ardhshëm pasi të betohet në detyrë.
Rastet federale në Uashington dhe Florida
Fitorja zgjedhore e Trump pritet të ketë ndikimin më të madh në dy çështjet penale federale të ngritura kundër tij nga Smith në Uashington dhe Florida.
Që kur çështjet u ngritën në vitin 2023, strategjia kryesore ligjore e Trump ka qenë të shtyjë gjyqet deri në zgjedhjet e kaluara, në mënyrë që, nëse zgjidhet, ai të mund të shkarkojë Smithin, duke çuar në përfundimin e dy rasteve.
Në fund të tetorit, ish-presidenti tha se do të ndërmerrte një hap të tillë pa hezitim.
Shkarkimi i Smith do t’i lejonte Departamentit të Drejtësisë dhe Prokurorit të Përgjithshëm të Trump të lëvizin për të hequr akuzat kundër tij dhe për t’i dhënë fund çështjeve gjyqësore.
Por deri në Ditën e Inaugurimit më 20 janar, Smith ka kohë të peshojë opsionet e tij për çështjet që departamenti nuk i është dashur të përballet kurrë më parë.
Sipas ligjit federal, Smith duhet t’i japë prokurorit të përgjithshëm një raport konfidencial mbi punën e zyrës së tij përpara se të largohet nga posti.
Në çështjen e Uashingtonit, Smith akuzoi Trumpin për përpjekjet e tij për të përmbysur humbjen në zgjedhje në vitin 2020.
Çështja u ngec për muaj të tërë pasi Trump u bëri presion gjykatave federale për t’i dhënë atij imunitet presidencial dhe në korrik Gjykata e Lartë nxori një vendim historik që thoshte se ai kishte imunitet nga ndjekja penale.
Ndërsa akuzat e ngritura nga Smith kundër presidentit të zgjedhur në Florida e akuzojnë Trumpin për marrjen e paligjshme të dokumenteve të klasifikuara nga Shtëpia e Bardhë dhe rezistencës ndaj përpjekjeve të qeverisë për të tërhequr materialet.
Ndryshe, ish-presidenti po mbrohet gjithashtu në një sërë padish civile, duke përfshirë ato në lidhje me rolin e tij në sulmin e 6 janarit 2021 në Kapitolin e SHBA, dy çështje shpifjeje të E. Jean Carroll dhe një çështje mashtrimi civil të ngritur nga New Yorku.
Është e mundur që të gjitha këto raste të vazhdojnë të zhvillohen edhe kur Trump shërben mandatin e tij të dytë në Shtëpinë e Bardhë.