Pse shumë shtete po e ndalojnë “TikTok”-un?
TikTok, aplikacioni i popullarizuar për shpërndarjen e videove të shkurtra që i ka bërë të famshme studentët dhe amviset, shpesh është sfiduar si i diskutueshëm. Megjithëse aplikacioni është një hit në mesin e të rinjve, ka akuza për shkelje të privatësisë dhe shqetësime për lidhjet e tij të supozuara me qeverinë kineze. Si rezultat, disa vende në mbarë botën e kanë ndaluar ose të kufizuar aplikacionin.
India ishte vendi i parë që ndaloi TikTokun në qershor 2020, duke përmendur shqetësimet e sigurisë kombëtare dhe privatësisë së të dhënave. Lëvizja u pa si pjesë e një goditjeje më të gjerë ndaj aplikacioneve dhe kompanive kineze mes tensioneve në rritje midis dy vendeve.India ka qenë një nga tregjet më të mëdha për TikTok, me mbi 200 milionë përdorues. Në korrik 2020, Shtetet e Bashkuara të Amerikës (SHBA) gjithashtu konsideruan ndalimin e TikTokut, duke përmendur shqetësime të ngjashme të sigurisë kombëtare dhe privatësisë së të dhënave.
Administrata Trump kërcënonte se do ta ndalojë aplikacionin nëse nuk i shitet një kompanie amerikane, duke thënë se aplikacioni mund të përdoret nga qeveria kineze për të spiunuar amerikanët.Pavarësisht përpjekjeve të administratës Trump për të ndaluar aplikacionin, në shtator 2020, një gjykatë federale e bllokoi ndalimin, duke thënë se ishte arbitrar.
Megjithatë, pavarësisht rezistencës fillestare, qeveria amerikane miratoi një ndalim të paprecedentë të përdorimit të TikTokut në pajisjet e qeverisë federale dhjetorin e kaluar. Si rezultat, më shumë se gjysma e shteteve dhe Kongresit e kanë ndaluar TikTokut nga pajisjet zyrtare të qeverisë.
BE-ja, SHBA-ja e Kanadaja marrin masa
Shtëpia e Bardhë zgjeroi ndalimin për të përfshirë të gjitha agjencitë qeveritare, duke u dhënë punonjësve federalë 30 ditë për të hequr aplikacionin nga pajisjet e tyre të punës.
Ndërkohë, ekzekutivi i BE-së tha javën e kaluar se kishte ndaluar përkohësisht TikTokun nga telefonat e përdorur nga punonjësit si masë sigurie kibernetike.
Të martën, Parlamenti Evropian ndoqi shembullin, duke ndaluar stafin të instalonte aplikacionin në çdo telefon që kishte akses në email ose rrjete parlamentare.
Gjithashtu, Kanadaja iu bashkua SHBA-së dhe BE-së në miratimin e një ndalimi të përgjithshëm, duke parandaluar instalimin e TikTokun në të gjitha pajisjet celulare të lëshuara nga qeveria, pasi autoritetet perëndimore godasin aplikacionin e ndarjes së videove në pronësi kineze.
Justin Trudeau, kryeministri kanadez, nuk përjashtoi veprime të mëtejshme. “Unë dyshoj se ndërsa qeveria ndërmerr hapin e rëndësishëm për t’u thënë të gjithë punonjësve federalë se nuk mund të përdorin më TikTok në telefonat e tyre të punës, shumë kanadezë, nga bizneset tek individët, do të mendojnë për sigurinë e të dhënave të tyre dhe ndoshta do të bëjnë një zgjedhje”, thotë Trudeau.
Më 1 mars, autoritetet turke gjobitën TikTokun me një total prej 1,75 milionë lirash (93.000 dollarë) për dështimin në marrjen e masave të mjaftueshme për të mbrojtur përdoruesit nga përpunimi i paligjshëm i të dhënave të tyre, tha Bordi i Mbrojtjes së të Dhënave Personale.
Disa vende të tjera kanë ndërmarrë gjithashtu veprime kundër TikTokut. Në janar 2021, Pakistani ndaloi TikTokun për përmbajtje imorale dhe të turpshme, ndërsa në shkurt 2021, Myanmar e ndaloi aplikacionin si pjesë e një goditjeje më të gjerë të mediave sociale pas një grusht shteti ushtarak.
Në qershor 2021, Nigeria e ndaloi gjithashtu aplikacionin, duke përmendur shqetësimet në lidhje me përdorimin e platformës për aktivitete që mund të minojnë mbijetesën e korporatave të Nigerisë.
Udhëheqja e talebanëve në Afganistan ndaloi TikTokun dhe lojën PUBG në shtator 2022 me arsyetimin se mbron të rinjtë nga mashtrimi.
Në dhjetor 2022, Tajvani vendosi një ndalim të sektorit publik për TikTok pasi FBI paralajmëroi se TikToku përbënte një rrezik për sigurinë kombëtare.
TikTok ndalon debatin
Ndalimet e TikTok kanë ndezur debate rreth rolit të kompanive të mediave sociale dhe përgjegjësisë së tyre për të mbrojtur të dhënat e përdoruesit dhe privatësinë.
Disa argumentojnë se ndalimet janë të nevojshme për të mbrojtur sigurinë kombëtare dhe për të parandaluar qeveritë e huaja nga aksesi në informacione të ndjeshme, ndërsa të tjerë i shohin ndalimet si një shkelje të fjalës së lirë.
Pavarësisht ndalimeve, TikToku mbetet një nga aplikacionet më të njohura të mediave sociale në botë, me mbi një miliard përdorues.
Aplikacioni ka ndërmarrë hapa për të adresuar shqetësimet e privatësisë dhe sigurisë, duke hapur një qendër transparence në SHBA për të lejuar ekspertët e jashtëm të rishikojnë politikat dhe praktikat e tij.
Si përfundim, ndalimet e TikTokut pasqyrojnë shqetësime në rritje për privatësinë dhe sigurinë kombëtare. Ndërsa disa vende kanë zgjedhur ta ndalojnë plotësisht aplikacionin, të tjerët kanë vendosur kufizime ose kanë bërë thirrje për mbikëqyrje më të madhe të kompanive të mediave sociale.
Ndërsa debati mbi rolin e mediave sociale në shoqëri vazhdon, mbetet për t’u parë se si qeveritë dhe kompanitë e teknologjisë do të balancojnë interesat konkurruese të privatësisë, sigurisë dhe fjalës së lirë./Abcnews.al