Mafia shfrytëzon dallimet në legjislacionin brenda BE-së

BE-së nuk kanë asnjë rregullore për të ndjekur rrjete të tilla kriminale. Gjermania dhe Holanda kanë një legjislacion të tillë, por ligjet e tyre konsiderohen shumë të buta të krahasuara me ato italiane

Bashkëveprimi ndërkombëtar në shkallë të gjerë ndaj mafies në BE çoi në arrestimin e mbi 80 të dyshuarve si anëtarë të “Ndranghetas”. Por lufta ndaj mafies kërkon bashkëpunim më të thellë.  

Për dekada me radhë grupet mafioze kanë emigruar në vende të tjera të BE-së për t'i fshehur anëtarët e tyre nga sistemi i drejtësisë së Italisë, për të kërkuar rrugët e kontrabandës (kryesisht për drogë) dhe për të pastruar paratë e tyre përmes investimeve në biznese legjitime. Vendet me ekonomitë më të forta janë bërë destinacionet më fitimprurëse për investime të tilla.

Që në fillim të viteve 1970 të ardhurat nga shantazhet dhe rrëmbimet e rrjetit të mafies “Ndrangheta” në Kalabri kaluan në Zvicër dhe në Gjermaninë Perëndimore. Më shumë para qarkulluan kur familja filloi ta shtrinte performancën e “Cosa Nostras” së Sicilisë në biznesin e drogës në vitet 1980.

Boshllëqet në zbatimin e ligjit

Anëtarët e “Ndranghetas” jashtë Italisë nuk janë gangsterët kolerikë që ngrehin pistoletat duke ngrënë spageti: Ata nuk janë as mafiozët e njohur nga filmat e Hollywoodit. Në shumicën e rasteve ata janë biznesmenë të veshur me kostume e kravata, që përpiqen të mos bien në sy. Përveç incidenteve të rralla, të tilla si një masakër në Duisburg në vitin 2007, ku gjashtë vetë u vranë gjatë një sulmi para një picerie, ata nuk ndërmarrin aksione për t'u ngjallur frikën fqinjëve të tyre.

Megjithëse policia italiane ka filluar t‘i dekodojë sinjalet e familjes (për shembull kur “Ndrangheta” do t'i promovojë në mënyrë subtile mafiozët në komunitetet lokale, duke u caktuar atyre pozicione të caktuara në procesionet fetare), policia në vendet e tjera shpesh është e pavetëdijshme për një komunikim të tillë. Kjo u kuptua disa vite më parë se si “Ndrangheta” kishte qenë shumë aktive në biznesin e shitjes së luleve holandeze për dy dekada pa u vërejtur nga askush, madje as nga policia lokale.

Këto boshllëqe në zbatimin e ligjit bëjnë të qartë se përse mafiozët italianë shpesh preferojnë t’i pastrojnë paratë e tyre jashtë vendit. Të mbështetur nga juristë, pjesëtarët e mafies xhonglojnë me zhdërvjelltësi duke përfituar prej dallimeve mes sistemeve ligjore të vendeve të ndryshme të BE-së. Italia është i vetmi shtet në Bashkimin Evropian në të cilin përkatësia në një organizatë mafioze konsiderohet si krim. Kriminalizimi i anëtarësimit ka qenë një ndihmë e madhe në ndjekjen e mafies siciliane. Disa vende të BE-së nuk kanë asnjë rregullore për të ndjekur rrjete të tilla kriminale. Gjermania dhe Holanda kanë një legjislacion të tillë, por ligjet e tyre konsiderohen shumë të buta të krahasuara me ato italiane.

Investimet e “Ndranghetas”

Disa vjet më parë përfaqësuesit e EUROPOL-it bënë thirrje për rregulla të reja, që do të penalizonin anëtarësimin në organizatat e tipit mafioz. Por megjithatë harmonizimi i plotë i legjislacionit anti-mafia në nivelin e BE-së nuk mund të realizohet shpejt, pasi kjo prek një çështje shumë të ndjeshme: Mbrojtjen e të drejtave civile.

Kjo është arsyeja se përse është më e lehtë të mbyllen rrugët e drogës sesa të zbulohen investimet e “Ndranghetas” në pasuri të paluajtshme, në tenderët publikë dhe privatë, në shërbimet publike, në deponimin e mbeturinave dhe në energjitë e rinovueshme. Kjo nuk do të thotë se nuk ka hapësirë ëpër të bërë hapa më të vegjël, siç kërkohet në rezolutat e Parlamentit Evropian, si për vënien nën kontroll të fitimeve nga paratë e pastruara ose edhe priorizimin e kërkesave për ekstradimin e mafiozëve të arratisur.

Parimi themelor i BE-së për qarkullimin e lirë të kapitalit dhe lëvizjen e lirë të personave e bën më të lehtë investimin e parave të paligjshme brenda dy ditëve. Kjo është arsyeja pse procedurat hetimore në Bashkimin Evropian duhet të përshpejtohen. Operacioni mbresëlënës “Pollino”, i cili çoi në arrestimet e së mërkurës (5.12), nxjerr në pah që ndryshimet në disa agjenci të BE-së (lidhur me bashkëpunimin në polici dhe në drejtësi) kanë qenë të frytshme.

Por Bashkimi Evropian në përgjithësi duhet të nxitojë për t'i bërë ballë krimit ndërkombëtar. “Ndrangheta” tashmë është zgjeruar në Evropën Qendrore dhe Lindore, ku, siç shkruante gazetari sllovak Jan Kuciak, i vrarë shkurtin e kaluar, mund të jetë duke u përpjekur të fitojë qasje në fondet e BE-së. /DW