50 vjet të paekspozuara, ekspozita gjurmon dekada tranzicionesh demokratike në Portugali dhe Spanjë
Fondacioni Montemadrid dhe Komisioni për Përkujtimin e Pesëdhjetë Vjetëve të Spanjës në Liri po prezantojnë një ekspozitë në Casa Encendida në kryeqytetin spanjoll, e cila shqyrton gjysmë shekulli tranzicion demokratik në Portugali dhe Spanjë.
Të dy vendet përjetuan ndryshime pothuajse njëkohësisht. Tranzicioni i Portugalisë filloi në vitin 1974 me Revolucionin e 25 Prillit dhe ai i Spanjës, vitin pasardhës me vdekjen e Francos. Procesi që pasoi rënien e tij çoi në miratimin e sistemit shumëpartiak dhe Kushtetutës së vitit 1978.
Shumica e veprave të ekspozuara i përkasin Fondacionit Montemadrid. Disa janë dhuruar edhe nga qeveria portugeze.
"Casa Encendida dhe Fondacioni Montemadrid kanë një koleksion, në të cilin shumë nga veprat janë të panjohura për shumicën e publikut. Menduam se ishte një mundësi e shkëlqyer për të ofruar një lexim bashkëkohor që reflekton mbi të tashmen, duke i bërë këto vepra të disponueshme për publikun, i cili normalisht nuk ka mundësinë t'i shohë ato", thotë Pablo Berastegui, drejtor i Casa Encendida-s.
Bazuar në kujtesën historike kolektive të Spanjës, Portugalisë dhe Evropës, ekspozita 'Qetësia: Liria dhe Demokracia', fton një dialog që kontekstualizon aspektet sociale, politike dhe kulturore të periudhës nga vitet 1970 deri në ditët e sotme, një kohë tranzicioni dhe përballjeje midis diktaturave iberike dhe regjimeve demokratike bashkëkohore.
Paulo Mendes është një nga kuratorët e ekspozitës: "Qëllimi është t'i bëjmë njerëzit të reflektojnë mbi regjimet fashiste në Portugali dhe Spanjë - se si disa parti fashiste po fitojnë përsëri vende në parlamentet spanjolle dhe portugeze dhe si duhet të mbrohen vlerat demokratike. Kjo është arsyeja pse kemi zërat e Salazar në këtë ekspozitë, evokime të Francos dhe një sallë të parë që reflekton mbi diktaturat dhe dinastitë mbretërore."
Ekspozita bashkon vepra të rëndësishme të artistëve si Manolo Millares, Antonio Saura, Joan Miró, Antoni Tàpies dhe Maria Helena Vieira da Silva, të cilat dialogojnë me pjesë të Paula Rego, Cristina García Rodero dhe kolektivë si Equipo Cronica dhe Equipo Realidad.
Të mbushura me kujtesë, kritikë politike dhe angazhim shoqëror, këto krijime gjurmojnë një narrativë vizuale që lidh mospajtimin, rezistencën dhe lirinë me sfidat aktuale me të cilat përballen dy demokracitë iberike.
"Ne kemi vepra që datojnë nga vitet 1970 ose më herët, për të kontekstualizuar këtë lidhje që artistët kanë me shoqërinë. Përzgjedhja u bë duke pasur parasysh këtë objektiv: ta lëmë të hapur këtë propozim për të vënë në pikëpyetje dhe për të provokuar reflektime mbi atë që do të thotë të jesh një shoqëri në ndërtim e sipër", shton bashkëkuratorja Sandra Vieira Jurgens. /euronews