Plani evropian hap rrugën për njohjen e Kosovës

Qëllimi kryesor i marrëveshjes ne baze te planit franko-gjerman është që të shtensionojë situatën ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës dhe t`u mundësohet disa vendeve të ndryshojnë mendimin për statusin e Kosovës, u tha në një konferencë në Beograd.

Marrëveshja e bazuar në propozimin franko-gjerman nuk është përfundimtare, por një hap para njohjes së Kosovës, qëllimi i së cilës është të qetëson situatën dhe t'u mundësojë disa vendeve të BE-së të ndryshojnë opinionin e tyre për statusin e Kosovës.

Kështu u tha sot në Beograd në panelin e Konventës Kombëtare të Bashkimit Evropian për kapitullin 35, i cili në procesin negociator të Serbisë i referohet dialogut ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës.

Marrëveshja ndërmjet Kosovës dhe Serbisë në bazë të propozimit evropian hap mundësinë e afirmimit ndërkombëtar të Kosovës, ndërsa nga Serbia kërkohet që të mos e pengojë atë, u tha në panelin ku përfaqësues të shoqërisë civile analizuan planin franko-gjerman.

Koordinatori i Grupit Punues të Konventës Kombëtare të Bashkimit Evropian për Dialog ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, Dragisha Mijaçiq, ka deklaruar se plani evropian është shpallur si marrëveshje e përkohshme dhe jo përfundimtare që synon zgjidhjen e marrëdhënieve ndërmjet Beogradit dhe Beogradit. Prishtinë.

“Nënshkrimi i marrëveshjes franko-gjermane nuk do të ishte marrëveshja përfundimtare për normalizimin e marrëdhënieve ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës, por është një hap i ndërmjetëm, ndërsa zgjidhja përfundimtare do të zyrtarizohet përmes hyrjes së Serbisë në BE, kur edhe do të kërkohet njohja nga Serbia”, tha ai.

Mirëpo sipas planit aktual, tha Mijaçiq, duhet të sigurohet që Serbia të mos e kundërshtojë anëtarësimin e Kosovës në institucionet ndërkombëtare dhe në anën tjetër nga Serbia të mos kërkohet që ta njohë zyrtarisht Kosovën.

“Do të jetë një rast si marrëdhënia mes Greqisë dhe Kosovës tani, Greqia nuk e njeh Kosovën, por e njeh subjektivitetin, njeh dokumentet personale, ka një përfaqësi në Prishtinë, njeh dokumentet. Pra, kjo është përafërsisht ajo që kërkohet nga Serbia, të njohë ekzistencën e Kosovës në formë ligjore, dhe në anën tjetër të mos e njohë atë përmes vetë aktit të njohjes”, beson Mijaçiq.

Mijaçiq thotë se marrëveshja franko-gjermane synon të krijojë elemente që “Sllovakia, Greqia dhe Rumania ta njohin Kosovën”.

“Nuk e dimë se si do të reagojnë Spanja dhe Qiproja, por këto tri shtete (Sllovakia, Greqia dhe Rumania) presin që Kurti dhe Vuçiq të shtrëngojnë duart dhe ata do ta njohin Kosovën”, vlerëson Mijaçiq.

Mijaçiq tha se Serbia me planin evropian po del nga raporti klientelist me Rusinë, sa i përket dhënies së garancive në OKB. Ai beson se kjo marrëveshje është “beteja e fundit për serbët e Kosovës”, sepse nëse tani nuk mbrohen të drejtat kolektive të serbëve të Kosovës, nuk do të bëhet në asnjë marrëveshje tjetër.

Drejtori i Qendrës për Çështje Ndërkombëtare dhe Siguri, Igor Novakoviq, vlerëson se marrëveshja e propozuar nuk do të zgjidhë gjithçka, por se qëllimi kryesor i saj është të shtensionojë situatën në momentin e luftës në Ukrainë, dhe t'u mundësojë vendeve të BE-së që nuk e njohin Kosovën ta ndryshojnë qëndrimin.

“Ekziston një supozim se nëse Serbia do ta nënshkruante një marrëveshje si atë midis dy Gjermanive, e që është e ngjashme me planin evropian, kjo do të motivonte disa vende për të zhbllokuar procese të caktuara. Mirëpo, këto vende kanë arsye të veta të brendshme, do të shohim se si do të zgjidhet”, thotë Novakoviq.

Sipas Novakoviq, marrëveshja në bazë të planit evropian është fillimi i normalizimit të marrëdhënieve, sepse, siç thekson, marrëveshja e mëparshme e Brukselit ka sjellë normalizimin teknik, ndërsa ajo thelbësore mes dy shoqërive mungon.

“Mendoj se një nga synimet kryesore është që ajo të jetë një marrëveshje që do të çojë në një shtensionim të plotë, normalizimin e diskursit për njëri-tjetrin, normalizimin e bisedave të elitave politike, raportimin në media, që është kyqe, dhe vetëm me këtë mund të arrijmë një marrëveshje të caktuar përfundimtare me të cilën palët do të ishin të kënaqura”, thekson Novakoviq.

Panelistët gjithashtu theksuan se nuk ka më oferta shtesë për Serbinë dhe se besohet se ka ardhur koha “për shkopinj”. Sipas vlerësimeve, pa formimin e Asociacionit të Komunave me Shumicë Serbe propozimi gjermano-francez nuk do të ketë sukses. /rtklive