Plani i Macronit për Evropën

Ai krijoi një parti politike nga e para dhe e çoi atë në një shumicë të trefishtë në parlament. Ai është i vendosur me plot energji për reformimin e tregut të punës të Francës dhe sistemin e taksave.

Megjithatë, duke i bërë të gjitha këto në shtëpi, z. Macron tani shpreson të përsërisë këtë truk në të gjithë Bashkimin Evropian.

Duke analizuar kontinentin, z. Macron vë në dukje një mosfunksionim të ngjashëm me atë që ai pa në Francë dhe dëshiron të aplikojë mjete të ngjashme. Lejoni që globalizimi të funksionojë i papërmbajtur, ai llogarit dhe ju krijoni kundërvënie vicioze të stilit La Brexit dhe Donald Trump.

I udhëhequr nga një mision për të shpëtuar BE-në nga populistët si Marine Le Pen, të cilën ai e mposhti në zgjedhjet presidenciale me platformën më pro evropiane që votuesit francezë kishin parë për një gjeneratë, z. Macron ka një përgjigje: “Një Evropë që mbron”.

Udhëheqësit e tjerë kanë mësuar shpejt se çfarë do të thotë kjo. Z. Macron është përpjekur t’i ulë frenat në marrëveshjet e shpejta tregtare që mund të injektojnë një dozë rritjeje në ekonominë e Evropës, por që ai ka frikë se mund të largojnë qytetarët dhe parlamentet.

Ai i ka përgatitur armët e tij mbi rregullat që lejojnë evropianët lindorë që të shmangin akuzat e rënda sociale ndaj Perëndimit.

Pyesni punonjësit francezë që të gëlltisin reformat e punës, ndërsa ata janë të sfiduar nga polakët që punojnë së bashku me ta, z. Macron gjykon dhe ju bëni punën e zonjës Le Pen për të. (Një marrëveshje e kohëve të fundit për këta “punëtorë të postuar” i dha z. Macronit fitoren e tij të parë të madhe evropiane). Pa marrë parasysh nëse përpjekjet e tilla bëjnë pak për xhepat e evropianëve, z. Macron beson në simbole.

Ai gjithashtu beson në reforma, veçanërisht në monedhën e përbashkët gjysmë të ndërtuar të BE-së. Z. Macron është i dëshpëruar për të shpërndarë dyshimet në Gjermani se ai dëshiron një “transferim të Unionit”, në të cilin taksapaguesit e kujdesshëm të Evropës Veriore detyrohen për të subvencionuar diku tjetër.

Kjo është me të vërtetë një karikaturë e vrazhdë e një vizioni që në të mirë të saj kombinon propozimet financiare, makroekonomike dhe institucionale për të ndihmuar euron deri në stuhinë e ardhshme.

Por vitet e gjata të konfliktit të brendshëm të Eurozonës kanë lënë plagë të thella. Ka një shkëputje të mrekullueshme mes optimizmit që vazhdon në Paris dhe rritjes së vazhdueshme të pritëshmërive në Berlin, pasi bisedimet e ashpra të koalicionit të Angela Merkelit vazhdojnë të influencojnë.

Më shqetësuese për të gjithë mund të ishte përpjekja e z. Macronit për të rishikuar politikën partiake të BE-së përpara zgjedhjeve të Parlamentit Evropian më 2019-n, më saktë ashtu si La République en Marche e tij grisi sistemin francez.

Grupimet e parlamentit bashkojnë së bashku partitë me mendje të njëjtë nga e gjithë BE-ja: Partia Popullore Evropiane strehon qendrën e djathtë, grupi i Socialistëve dhe Demokratëve u drejtohet të majtëve dhe kështu me radhë. Ndryshe nga pothuajse çdo parti tjetër kombëtare në Evropë, zoti Macron është në linjë me asnjë prej tyre.

Kjo është pjesërisht për shkak se ajo është mezi 18-muajshe. Por këshilltarët e zotit Macron mendojnë se grupet e paqëndrueshme të Evropës kanë tendenca për përçarje. PPE-ja, për shembull, grumbullon Kristian Demokratët e qendrës së Merkelit me nacionalistët hungarezë të Fideszit.

Oreksi për shkatërrim

Evropa ishte bërë aq e dhënë pas një France të dobët, saqë ka luftuar për të përshtatur atë që Pascal Lamy, një ish-drejtor i përgjithshëm francez i Organizatës Botërore të Tregtisë, e quan “Metoda e lëvizjes së Macronit”.

Energjia e z. Macron ka elektrizuar Evropën, por ka ngritur gjithashtu frikë dhe jo vetëm në Lindje, që nëse nuk mbetet i pakontrollueshëm mund të rezultojë më ndarëse sesa konstruktive. Z. Macronit i pëlqejnë zënkat kur është e domosdoshme, veçanërisht me Poloninë. Ivan Korcok, ministri i Sllovakisë për Evropën, e krahasoi qasjen evropiane të zotit Macron me ngritjen lart në majën e Malit Everest pa oksigjen.

Më mirë të presësh në kampin bazë për të siguruar që i gjithë ekipi është i pranishëm. Të tjerë dyshojnë se po dëshmojnë jo më shumë sesa një riadresim të proteksionizmit të vjetër francez në rroba më me shkëlqim.

Kjo paraqet një sfidë të re për z. Macronin. Ai vuri re para të tjerëve se votuesit francezë ishin gati për një rregullim të sistemit të tyre politik të kalbur dhe kapën momentin për ta siguruar atë. Paralelizmi në Evropë nuk është i saktë.

Një vëzhgues optimist paralajmëron se disa evropianë do të hezitojnë të bashkohen me “përpjekjet napolonike” të zotit Macron nëse ai përpiqet të përzihet në politikën e tyre partiake. Më shumë ngut, z. Macron do të duhet të gjejë një mënyrë për të nxitur energjinë e tij nën kujdesin e znj. Merkel, ndërsa ajo po shkon drejt muzgut të saj politik.

Ambicia e zbutur paksa nuk mund të jetë gjë e keqe për një president me një tendencë për të qenë kryelartë. Shpërthimet e shumëfishta të Evropës dhe neurozat e identitetit nuk lejojnë për zgjidhje të drejtpërdrejta.

“Macron është kandidati i racionalitetit në një kontinent të shqyer nga pasioni”, thotë Dominique Moïsi, një studiues në Institut Montaigne, një think-tank në Paris. Franca ishte gati për revolucionin e zotit Macron.

Evropa mund të ketë nevojë për pak më shumë kohë. /The Economist/