Ngritja dhe rënia e “Shtetit Islamik”

Pas brutalitetit të banorëve që jetojnë nën komandën e tij për më shumë se tre vjet militantët po luftojnë tani të qëndrojnë në xhepat relativisht të vegjël të territorit në Irak dhe në Siri, të rrethuar nga forcat lokale nga të gjitha anët.

Pak, megjithatë, presin që ISIS-i të tërhiqet plotësisht ose që gjakderdhja në të dyja vendet dhe në rajon të përfundojë shpejt.

Ja një vështrim rreth grupit të “Shtetit Islamik”, lulëzimi dhe rënia e “kalifatit” të tij dhe çfarë të presim tjetër: një “Kalifat” jo më ISIS, i cili doli nga mbetjet e “Al-Qaida”-s në Irak, filloi përhapjen e tij në të gjithë Lindjen e Mesme në fillim të vitit 2014, duke kapërcyer qytetin irakian Falluxha dhe pjesë të kryeqytetit të afërt provincial të Ramadit. Në Siri ai mori kontrollin e vetëm të qytetit të Raqqës, pasi hoqi dorë nga fraksionet rebele siriane, transmeton "Zëri".

Në qershor të 2014-s, ISIS-i mori Mosulin, qytetin e dytë më të madh të Irakut, nga ku lideri i tij Abu Bakr al-Baghdadi, shpalli një “kalifat” të vetëquajtur, një deklaratë e ngjashme me një tërmet që do të reduktonte përkohësisht kufijtë dhe do të shkundë të gjithë rajonin. ISIS-i premtoi drejtësi, barazi dhe një utopi islamike, fetare.

Por gjatë viteve të ardhshme terrorizoi njerëzit që jetonin nën kontrollin e saj, duke i masakruar sistematikisht anëtarët e komunitetit të vogël të “Yazid”-it në Irak, duke rrëmbyer gratë dhe vajzat si skllave seksuale, duke u prerë kokat gazetarëve perëndimorë dhe punonjësit e ndihmës dhe duke shkatërruar disa nga vendet arkeologjike dhe kulturore të Lindjes së Mesme.

ISIS-i tërhoqi gjithashtu një ekuipazh të varfër të luftëtarëve të huaj, kryesisht të rinj të margjinalizuar evropianë dhe të huaj të tjerë që morën pjesë në kauzën e tyre. Por ai tjetërsoi myslimanët sunitë të zakonshëm, të cilët gjetën te ISIS-i interpretimin e ashpër të islamit që po përhapej edhe në zona larg Sirisë dhe Irakut.

Çfarë mbeti?

Shtetet e Bashkuara filluan fushatën e tyre të sulmeve ajrore kundër ISIS-it në Irak në gusht të 2014-s dhe një muaj më vonë në Siri.

Në Irak ajo u bashkua me forcat qeveritare që punonin me milicitë e udhëhequra nga shiitët, si dhe me luftëtarë kurdë irakianë të njohur si peshmerga.

Në Siri u bashkua me luftëtarët lokalë sirianë të drejtuar nga kurdët, Forcat Demokratike të Sirisë, përcjell "Zeri.info".

Të mbështetur nga dhjetëra mija sulme ajrore të udhëhequra nga Shtetet e Bashkuara, këto forca morën bastionet e ISIS-it gjatë viteve. Goditja më e madhe erdhi në korrik kur Mosuli, i konsideruar gjatë si kryeqyteti administrativ i ISIS-it, u çlirua.

Në Siri ISIS-i duket se po shkon drejt rënies, pasi Forcat Demokratike Siriane të mbështetura nga Shtetet e Bashkuara, SDF-ja dhe forcat qeveritare siriane, të mbështetura nga aleatët e tyre rusë, po i sulmojnë ato në ofensiva të ndara dhe të njëkohshme. Ekstremistët humbën “kryeqytetin” e tyre Raqqan, ku SDF-ja e shpalli fitoren.

Mayadeen, një qytet në zemër të luginës së lumit të Eufratit pranë kufirit me Irakun ku militantët pritej të bënin qëndrimin e tyre të fundit, ra në duart e trupave sirianë gjatë fundjavës.

Në Irakun e Veriut xhihadistët nuk mbajnë më asnjë qytet pasi bastioni i tyre i Hawijës ra këtë muaj. Ushtria e Irakut është duke u përgatitur për të luftuar ISIS-in në territorin e tij të fundit – shkretëtirën zvarritëse të Anbarit, që shtrihet deri në kufirin sirian.

Çmimi i paguar

Shkatërrimi i ISIS-it ka ardhur me një kosto shkatërruese si për Sirinë, ashtu edhe për Irakun, si edhe për vuajtjet e mëdha për ata që pësuan regjimin brutal të militantëve, transmeton "Zeri.info".

Luftimet dhe sulmet ajrore kanë shkatërruar dikur qytete të lulëzuara, duke i kthyer ato në horizonte tragjike të blloqeve të thurura të apartamenteve, duke rrafshuar shtëpitë dhe duke shembur rrugët dhe urat. Në Ramadi, Mosul dhe Raqqa dëmi është tronditës.

Dy javë më parë koalicioni i udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara njoftoi se ka kthyer më shumë se 83 për qind të tokës së ISIS-it në popullatat lokale që nga viti 2014, duke çliruar më shumë se 6 milionë sirianë dhe irakianë.

Të paktën 735 civilë janë vrarë pa paramendim nga sulmet e koalicionit, edhe pse aktivistët dhe monitoruesit e luftës vlerësojnë se numri i tyre është shumë më i lartë. Beteja nëntëmujore për të çliruar Mosulin çoi në vdekjen e 1.500 në radhën e forcave irakiane.

Të paktën 1.100 luftëtarë të SDF-së u vranë në betejat për Raqqa dhe Deir el-Zour të Sirisë deri në fund të shtatorit, sipas koalicionit.

Gjatë tre vjetëve që ISIS-i filloi ndërtimin e “kalifatit” të tij janë vrarë mijëra njerëz, janë zhvendosur miliona dhe është punuar shumë për t’i futur fëmijët me doktrinë ekstremiste./AP/. /ZËRI/